maandag 13 april 2009

De Gebroeders Karamazov nu

Van mijn goede vriend Abo heb ik laatst het boek 'De Gebroeders Karamazov' van Fyodor Dostojevski gekregen. Dus ik heb besloten dat boek opnieuw te lezen. Dostojevski is een bijzonder goede schrijver en ik heb al een aantal mooie citaten tegengekomen. Zoals bijvoorbeeld: 'I decided long ago not to understand. If I understand anything, I shall instantly be untrue to the facts, and I have decided to remain with the facts.'
Maar afgezien van de leuke anecdothes, mooie verhaallijntjes en intellectuele gedachte-experimenten, zie ik niet veel gelijkenis meer tussen de wereld van de Gebroeders Karamazov en mijn wereld nu. De karakters van Dostojevski zijn gedreven door gewilde keuze tussen eer en verdorvenheid. Ze houden zich bezig met religieuze vragen die voor mij en weinig mensen in de omgeving relevant lijken. Vader Fyodor en de broers Ivan en Dmitri lijken me best prima kerels om in het echt tegen te komen, maar in het boek is de held Alyosha, de religieuze niet al te wereldwijze jongere broer die het allemaal zo goed bedoelt.
Dmitri is misschien wel het beste voorbeeld. Hij ziet zichzelf als verdorven en wordt daar wanhopig van. Maar als je kijkt wat hij daadwerkelijk doet, heeft hij vaak niet het hart om wreedheid uit te halen. Toch is hij ongecontroleerd en onbezonnen. Vader Fyodor en zijn bediende Smerdyakov zijn zulke schoften dat ze zich ook niet laten afschrikken door de consequenties van hun handelen.
Zoals gewoonlijk vervallen alle personages die een wat lossere verhouding tegenover God weten in te nemen al snel in verdorvenheid en een of andere vorm van immoraliteit. Voor mijzelf is een losse frivole levenshouding juist het ideaal om naar te streven. En wat betreft die verdorvenheid: we leven nu al een tijdje in een goddeloze samenleving, we geven weliswaar een stuk minder om eer in de oude betekenis van het woord, maar tot de totale ontwrichting van de samenleving heeft het niet geleid.
Ik blijf het boek dus maar lezen om de anecdothes en de gedachte-experimenten en zal er geen idealen in vinden.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten